Monday, 31 December 2018

Tahir Z. Berisha - Një Jetë Në Mision Të Dijes Dhe Të Idealeve Kombëtare (2018)


Tahir Z. Berisha - Monografi

Hamza Halabaku
 Mujë S. Berisha

TAHIR Z. BERISHA
Një jetë në mision të dijes dhe të idealeve kombëtare

 (MONOGRAFI)

“Ishe një mbret i llojit të vet
Kolos i pamposhtur
në tallaze jete,
N’ecejaket e Tua,
n’furtuna të kohës
Qëndrove, s’u sprapse,
ideal brezash mbete.”

*
Pishtarëve të arsimit shqip
– mendjendriturve, të të gjithë brezave, që me shkronjat arbdhetare hapën horizonte diturie. Paçin dritë!


Shtëpia botuese
FAIK KONICA
PRISHTINË, 2018

Redaktor
Mehmet Halimi, akademik
 
Recensues
Prof. dr. Fatmir Terziu
Zenun Rexhepi, prof.

Redaktor gjuhësor
Sulejman Dërmaku

Realizimi kompjuterik
Gazmend T. Berisha
Sulejman Dërmaku

Fotografitë i përzgjodhi
Gazmend T. Berisha

Korrektor
Gazmend T. Berisha

Kopertina
Faton Bajgora

U shtyp në shtypshkronjën:
DritaPress, Prishtinë
Tetor 2018

Tirazhi
500 copë

ISBN 978-9951-06-712-2


PËRMBAJTJA:Fq.
FJALA E REDAKTORIT 7
Në vend të parathënies 13
PROLOG 21
PJESA 1 23
KREU I - VËRBANI – VENDLINDJA E TAHIR Z. BERISHËS 25
KREU II - GJENEALOGJIA FAMILJARE E TAHIR Z. BERISHËS 33
KREU III - NJË FËMIJËRI E LUMTUR DHE ME PËRKËDHELI 39
PJESA 2 53
KREU IV - LAMTUMIRË, FËMIJËRI E LUMTUR 55
PJESA 3 61
KREU V - RRUGËTIMI NË PËRGATITJEN PËR MISIONIN E SHENJTË 63
KREU VI - MËSUESI I POPULLIT 67
KREU VII - TRANSFERIMI NË PRISHTINË 81
KREU VIII - KTHIMI NË VENDLINDJE DHE MPOSHTJA E SËMUNDJES 85
PJESA 4 97
KREU IX - KALIMI ME PUNË NË GJILAN – SUKSESET DHE PERIPECITË E NJË MËSIMDHËNËSI TË RI E PERSPEKTIV 99
KREU X - RIKTHIMI NË PUNË ARSIMORE 119
PJESA 5 133
KREU XI - PËRSËRI NË PRISHTINË NË DETYRA ADMINISTRATIVE DHE ARSIMORE 135
KREU XII - INSPEKTOR DHE KRYEINSPEKTOR I INSPEKTORATIT KRAHINOR TË ARSIMIT – NJË KTHIM I SËRISHËM, I MERITUAR, NË RRJEDHAT ARSIMORE TË KOSOVËS 139
KREU XIII - TAKIMET E VETERANËVE TË ARSIMIT TË KOSOVËS –INICIATIVË E ÇMUAR PËR RUAJTJEN E AUTORITETIT TË PISHTARËVE TË DRITËS DHE KULTIVIMIN E TRADITAVE POZITIVE TË SHKOLLËS 165
PJESA 6 183
KREU XIV - BALLAFAQIMET DHE MOSPAJTIMET E TAHIR Z. BERISHËS ME POLITIKAT HEGJEMONISTE SHTETËRORE JUGOSLLAVE - SERBE NDAJ SHQIPTARËVE DHE TË DREJTAVE TË TYRE KOMBËTARE 185
KREU XV - PËR ASNJË ÇAST JO SPRAPSJE NGA PËRCAKTIMET PËR T’U VËNË NË ANËN E SË DREJTËS, PËR BARAZI KOMBËTARE DHE MËVEHTËSI SHOQËRORE-POLITIKE TË KSA TË KOSOVËS 207
PJESA 7 213
KREU XVI - NË VORBULLAT E KOHËVE TË TRAZUARA 215
KREU XVII - KALIMI TEJ KUFIRIT TË KOSOVËS (NË MAQEDONI E TURQI) - NDJENJË PËRJETIMI TRISHTUES PREJ REFUGJATI 221
KREU XVIII - REFUGJAT NË ANGLI – ME MENDJE E ZEMËR NË KOSOVË 229
KREU XIX - SHKRIME DHE HULUMTIME; KONTAKTE DHE INTERVISTA ME PERSONALITETE TË SHQUARA 255
KREU XX - MËRGATA SHQIPTARE NË ANGLI 261
KREU XXI - SHKRIME PUBLICISTIKE NGA ANGLIA 269
KREU XXII - NJË VEND NDERI NË LIBRIN “100 SHQIPTARËT E BRITANISË” PËR ANGAZHIMET NË AFIRMIMIN E VLERAVE KOMBËTARE DHE TË ÇËSHTJES SHQIPTARE NË PËRGJITHËSI 293
PJESA 8 295
KREU XXIII - PËRPJEKJET LETRARE 297
KREU XXIV - VEPRIMTARIA NË FUSHËN E PUBLICISTIKËS DHE TË GAZETARISË 311
KREU XXV - PËRURIMI I VEPRAVE PUBLICISTIKE – SHPALOSJE NË NJË KRONOLOGJI 351
KREU XXVI - VIZITAT NË SHQIPËRI 375
PJESA 9 385
KREU XXVII - INTERVISTAT (TË DHËNA DHE TË MARRA) 387
KREU XXVIII - KORRESPODENCË E GJERË DHE E PASUR 393
PJESA 10 405
KREU XXIX - PJESËMARRJA DHE ANGAZHIMI I TAHIR Z. BERISHËS NË AKTIVITETET ARSIMORE - KULTURORE DHE SHOQËRORE - POLITIKE 407
KREU XXX - PASIONET E TAHIR Z BERISHËS 417
KREU XXXI - ANEKDOTAT DHE RRËFENJAT (GAZMORE) TË TAHIR Z. BERISHËS DHE LIDHUR ME TË 429
PJESA 11 449
KREU XXXII - E BUKUR ËSHTË JETA ME TË MIRAT DHE PROBLEMET QË SJELL, POR VDEKJA E PASHMANGSHME 451
KREU XXXIII - VDEKJA DHE PËRCJELLJA E FUNDIT 455
KREU XXXIV - SHKRIME PËRKUJTIMI DHE NGUSHËLLIMI ME RASTIN E VDEKJES SË TAHIR Z. BERISHËS DHE TË TJERA (POST MORTEM) NGA MIQ, KOLEGË, NXËNËS 461
PJESA 12 499
KREU XXXV - TAHIR Z. BERISHA NË KUJTIMET E MIQVE, TË KOLEGËVE BASHKËPUNËTORË, TË ISH-NXËNËSVE 501
PJESA 13 559
KREU XXXVI - OPINIONE PËR VEPRAT LETRARE DHE PUBLICISTIKE TË TAHIR Z. BERISHËS  561
PJESA 14 637
KREU XXXVII - RECENSIONE 639
KREU XXXVIII - PËRMBYLLJE (SUMMARY) 645
PJESA 15 655
SHTOJCA I - PASQYRË KRONOLOGJIKE NGA BIOGRAFIA E TAHIR Z. BERISHËS PREJ VITIT NË VIT 657
SHTOJCA II - DEKORATA, MIRËNJOHJE, FALËNDERIME ETJ 661
SHTOJCA III - SHËNIME BIBLIOGRAFIKE 665
SHTOJCA IV - LITERATURA DHE BURIME TË TJERA 673
SHTOJCA V - FAKSIMILE 679
SHTOJCA VI - FOTO FAMILJARE 691
SHËNIME PËR AUTORËT  709
PËRMBAJTJA 711
SHTOJCË E VEÇANTË 727


* * *


Akademik Mehmet Halimi

FJALA E REDAKTORIT

Ndjeva kënaqësi dhe nderim të veçantë kolegjial e intelektual, shoqëror e njerëzor, kur dy autorët e nderuar, Hamza Halabaku dhe Mujë S. Berisha, më propozuan dhe m’u lutën që të jem redaktor i veprës së tyre monografike me titull: “NJË JETË NË MISION TË DIJES DHE TË IDEALEVE KOMBËTARE”, për faktin se Profesor Tahir Z. Berishën e kisha pasur profesor, shok e mik besnik, fqinj të respektuar dhe bashkëpunëtor e “vek për yrrnek”, si edukator arsimor i vyer e i rryer i arsimit kombëtar, nga njëra anë, por më kaploi një drithërimë e sëmbim zemre e dilemë e ndërgjegjësisë dhe përgjegjësisë se sa do të arrij ta ndriçoj e vlerësoj veprën në fjalë, që është shkruar e hartuar për këtë kolos të kulturës e misionar të arsimit kombëtar, nga ana tjetër.

Mirëpo, këtu, nuk do të flas drejtpërdrejt e kryesisht për protagonistin e veprës në fjalë, për Prof. Tahir Z. Berishën. Për Të, kanë folur e kanë shkruar dy autorët e monografisë në fjalë, por do të përpiqem me të gjitha aftësitë e mia mendore e përvojën time intelektuale të studioj e të analizoj, të çmoj e të vlerësoj punën titanike, djersën e mundin e pakursyer të bashkautorëve të monografisë në fjalë, se në ç’masë ata ia kanë arritur qëllimit të ndriçojnë dhe t’ia shpjegojnë publikut lexues punën gjigandeske të këtij kolosi e misionari të arsimit tonë kombëtar. E, pra, rrjedhimisht, merret vesh, se, duke folur për vlerat e veprës në fjalë, vijimisht zihet ngoje personazhi kryesor, si strumbullari dhe epiqendra e veprës – Prof. Tahir Z. Berisha.

Duke i çmuar e duke i nderuar bashkautorët e kësaj monografie, sa vëllimore, po aq cilësore, sa të rëndësishme e të pëlqyeshme, po aq të mirëpritur, jo vetëm si shokë e miq seriozë e dinjitozë, por edhe si shkrimtarë e poetë, si intelektualë të rryer e të vyer të shkrimit shqip, më mbante besa e më ushqente shpresa dhe bindja e plotë se lënda e mirë ka rënë në duar të mjeshtërve të mirë e të sigurt. Ndaj, me kureshtje të madhe e me interesim të veçantë, me padurim, me vullnet e me gëzim të madh i hyra leximit të dorëshkrimit të monografisë në fjalë me shënime, sepse ai që lexon me shënime lexon dy herë. Kjo vepër i kushtohet një personaliteti me përmasa universale e shumëdimensionale, i cili, me punën e tij kolosale, la gjurmë të dalluara e të dokumentuara në historinë e arsimit e të kulturës sonë kombëtare, punë me të cilën krenohet e mburret mbarë kombi shqiptar. Sepse ai, jetoi e veproi, punoi e krijoi vlera të arsimit tonë kombëtar, e madje edhe vetë u bë vlerë e rëndësishme kombëtare, e vlera është gjithçka, e jo lavdia. Prandaj, Ju përgëzoj, se edhe ju, si bashkautorë, duhet të mburreni e të krenoheni që keni shkruar e keni shestuar, keni trajtuar e keni analizuar dhe keni ndriçuar gjithanshëm, në hollësi e detaje, duke mos lënë asnjë segment të jetës së Prof. Tahir Z. Berishës pa nxjerrë në dritë e pa vënë në spikamë gjithë veprimtarinë e tij arsimore e publicistiko-shkencore të një personaliteti me nam e famë, që ia la nderin popullit e atdheut të vet. Ai, ashtu siç erdhi i pastër në këtë jetë, ashtu i pastër e me nder shkoi nga kjo jetë, duke lënë si një meteor shkëlqimin e ndritshëm prapa. Sepse, ai na la veprat e korpusin e katër vëllimeve enciklopedike “EMRA QË NUK HARROHEN”, që kapin me mijëra faqe e lëndë të pasur nga fusha të ndryshme të arsimit e të dijes, që do t’u shërbejnë brezave në vijim.

Duke lexuar veprën në fjalë, m’u duk sikur hyra nga një deriçkë, por sapo hyra në brendinë e saj m’u shpërfaq një horizont i gjerë e i pafund, me një mal të dhënash, faktesh e argumentesh, ngjarje e ndodhi, vepra e aksione, një thellësi oqeanike e një freski moralo-didaktike dhe etiko-estetike, sikur më stolisën e më pajisën me njohuri e dituri më të pasura, më të gjera e më të thella për punën e madhe e të nduarnduart edukativo-arsimore e publuicistiko-shkencore të këtij burri të madh të kombit shqiptar, siç ishte Prof. Tahir Z. Berisha. Ndaj, kur e shfletova, e lexova dhe e analizova në universin tim mendor, u binda se as besa e as shpresa nuk më zhgënjyen, as syri e as mendja nuk më gënjyen... Sepse, veprën në fjalë, e lexova me një frymë, me gëzim, durim e interesim të madh, me ëndje e kënaqësi, e nuk mund ta lëshoja nga dora as ta heqja nga mendja derisa i dola në fund. Gjatë leximit ndjeva një freskim e pasurim me vlera artistike e historike, shpirtërore e njerëzore. Dhe me këtë rast e çast vërejta seriozitetin, saktësinë e maturinë e bashkautorëve, qasjen e tyre të kujdesshme, gjuhën e pastër të gurrës popullore të letrarizuar e fjalët të përdorura me vend e me kripë, e kripa me karar, sepse “fjala është dukat, kur ajo thuhet me grat” (fj. urt. pop.), stilin e rrjedhshëm e mbarështimin e lëndës arsyeshëm e logjikshëm.

Autorët, pra, pa dyshim shihet se kanë bërë një “lavër” të mirë e të thellë, sipas vendit e rendit, duke mos lënë “lavrën laknuer”, siç thotë bujku i mirë, duke mos anashkaluar e duke mos harruar asnjë detaj sado të vogël të veprimtarisë së pasur e të ngjeshur, të gjerë e të thellë të protagonistit të tyre, që ishte si strumbullar i veprës në fjalë, në fushën e arsimit tonë kombëtar, të Prof. Tahir Z. Berishës.

Të gjitha këto kishin mbështetje dhe parim moralo-intelektual dhe, duke qenë të udhëhequr e të prirur nga respekti e kultivimi i ndërgjegjes e përgjegjësisë së lartë njerëzore, autorët në parathënien e tyre me modesti theksojnë: “Ne autorët e kësaj monografie, morëm guximin, mprehëm penën dhe angazhuam potencialet tona mendore që t’i hyjmë punës në shkrimin e këtij libri monografik, duke shpresuar se po lajmë një borxh për një njeri tonin në kuptimin e gjerë të fjalës, për një intelektual mendjendritur nga fusha e arsimit dhe kulturës; për një atdhetar të paepur në mbrojtjen e kauzës kombëtare - për Tahir Z. Berishën” (Cit. nga parathënia, f. 13).

Suksesi në realizimin e kësaj monografie të autorëve në fjalë, rezulton nga fakti se ata zgjodhën një temë shestimi e trajtimi të qëlluar për një personalitet të shquar të arsimit tonë kombëtar – për Tahir Z. Berishën, i cili e ndoqi rrugën e veteranëve tanë prijatarë, si të: Mehmet Gjevorit, Beqir Kastratit, Shevqet Veliut, Zeqir Bajramit, Idriz Ajetit, Ramadan Jusufit e shumë veteranëve të tjerë, që, siç shprehet Ismail Kadare: “Kombet nuk i kapërcejnë krizat ekonomike dhe psikologjike pa përpjekjet e një elite, që duhet të jetë laborator i kulturës, i përparimit dhe qytetërimit të tij”. Kësaj elite i takon edhe Prof. Tahir Z. Berisha, i cili, si korife i arsimit kombëtar, i thelloi, i intensifikoi dhe i zgjeroi aksionet e metodat në fushën e arsimit shqip, duke organizuar e duke udhëhequr dhjetë Takime të veteranëve të arsimit në Kosovë. Është kjo një temë, sa fisnike e historike, po aq e etshme, e nevojshme dhe kureshtare për të njohur e për të mësuar misionin e shenjtë e të shtrenjtë, të vepruar e të ushtruar nga misionari i arsimit tonë kombëtar, Prof. Tahir Z. Berisha, i cili punoi me zell e përkushtim për emancipimin dhe arsimimin tonë shoqëror e kombëtar.

Pikërisht, ky pishtar dhe misionar i arsimit tonë kombëtar, duke përhapur rreze drite të dijes njerëzore, sforcoi e pasuroi themelet e kështjellës arsimore, që do të shërbejë si shtyllë kurrizore e kulturës sonë kombëtare shqiptare për të sotmen dhe të ardhmen. Në këtë mënyrë, siç vënë në pah autorët, Tahir Z. Berishës i takon merita e lëvduar si prijatar punëmbarë, i cili krijoi kushte dhe i ofroi mundësi zhvillimit mbarëkombëtar në fushën e arsimimit në gjuhën tonë të ëmbël, të shenjtë e të shtrenjtë shqipe, që është tapia e truallit tonë të lashtë autokton arbëror dhe simbolizon identitetin tonë kombëtar.

Bashkautorët e monografisë në fjalë, Hamza Halabaku dhe Mujë S. Berisha, si dy projektues e arkitektë të mirë e të vyer, lëndën e tyre studimore e mbarështuan me kujdes e dashuri, me vullnet e përkushtim, me përgjegjësi e saktësi, duke e organizuar e duke e ndarë veprën në 15 pjesë e në 38 krerë, të shtruar në mbi 700 faqe tekst libror, të cilët përbëjnë shtyllën kurrizore të veprës monografike në fjalë. Nëpër këto pjesë e nëpër këta krerë, ata me mjeshtëri endin dhe vekojnë indin lidhnor nëpërmjet ngjarjeve e ndodhive, fakteve e argumenteve gojore e shkrimore, arkivore, personale e shoqërore, që përbëjnë eshtërinë skeletore të monografisë dhe natyrshëm e logjikshëm ndërtojnë e ndërlidhin ngushtë formën dhe përmbajtjen si një tërësi të plotë, unike, të një vepre organike e biografike, arsimore e publicistiko-shkencore, me njohuri të thella të rrjedhave jetësore të këtij misionari të shquar të arsimit tonë kombëtar.

Veprës në fjalë i paraprin parathënia e shkurtër, por e ngjeshur, ku autorët shpalosin synimet e tyre: Të prirur nga dëshira e vullneti, nga synimet e qëllimet dhe të vendosur për të realizuar këtë monografi në të cilën në mënyrë gjithëpërfshirëse arrihet ndriçimi i plotë dhe i dokumentuar i jetës, i rrethanave të shkollimit dhe veprimtaria e Prof. Tahir Z. Berishës, si mësues e profesor, si drejtor e inspektor, si kryeinspektor i arsimit e shkrimtar dhe si veprimtar e atdhetar guximtar i flaktë e i zjarrtë, duke vënë në rrezik shpesh edhe jetën që nga periudha e Luftës së Dytë Botërore e deri në frymëmarrjen e grahmat e fundit të jetës së tij, ai punoi e veproi për çështjen kombëtare, duke punuar e duke luftuar pandalshëm, shkoi gjak e lak me armiqtë shovinistë shekullorë serbosllavë.

Nga sa u tha deri këtu, shihet qartë se monografia e autorëve Hamza Halabaku dhe Mujë S. Berisha, e emërtuar me titullin kuptimplotë, sinjalizues e shpjegues, në funksion të idealeve kombëtare: “NJË JETË NË MISION TË DIJES DHE TË IDEALEVE KOMBËTARE”, nuk ishte një punë as e lehtë dhe as e thjeshtë, nuk ishte as një përmbledhje a një regjistër faktesh e argumentesh me të cilët ndeshet dhe lufton protagonisti i tyre, Prof. Tahir Z. Berisha. Monografia në fjalë është një monument artistiko-letrar e historiko-shkencor, të cilin penda e dalta e dy bashkautorëve e gdhendi dhe e latoi, e gatoi dhe e brumoi, e renditi dhe e ngriti, e përpunoi dhe e lartësoi, duke vënë në spikamë durimin dhe guximin, aftësinë dhe mjeshtërinë, trimërinë dhe diplomacinë dhe artikulimet e vlerave fisnike dhe bujare të popullit të vet më të vjetër të Ballkanit. Tahir Z. Berisha pati guxim dhe reagoi në momente të caktuara, luftoi dhe mbrojti të drejtat e popullit të vet të pambrojtur, të shtypur e të përbuzur nga shovinistët e hegjemonistët serbomëdhenj monarkofashistë e deri te satrapi e kasapi i Ballkanit – Sllobodan Millosheviqi, i cili, si një xhelat sadist që vret e pret e kurrë nuk ngopet me krime e gjenocid të paparë në historinë e njerëzimit, jo vetëm ndaj popullit shqiptar, por ndaj të gjithë popujve liridashës.

Autorët, Hamza Halabaku e Mujë S. Berisha, i kuptuan drejt e qartë synimet e qëllimet e promotorit – Tahir Z. Berishës, sepse shkrimtari-shkrimtarin e artisti-artistin dhe mendimtari-mendimtarin e kuptojnë më së miri. Bashkautorët e kësaj monografie kanë analizuar dhe kanë studiuar, kanë ndriçuar e kanë zbërthyer në mënyrë të përkryer shpirtin arsimdashës e atdhedashës të Tahir Z. Berishës, shpirtin guximtar të shqiptarit tradicional “shiko sojin nga ka ardhë - dardha pikë nën dardhë”, që, sipas traditës e edukatës patriotike të babait Zeqë Vërbani, çdo shqiptar, në çdo kohë e në çdo rrezik, duhet t’i dalë zot popullit të vet e truallit atëror e stërgjyshor. Vetë Prof. Tahir Z. Berisha shpesh thoshte: “Çdo ngjarje që nuk shkruhet, nuk ruhet” ose “ajo që nuk shkruhet, nuk ka ndodhur”. Analogji me këtë si dialektolog, në ekspeditat e mia dialektologjike, më rastisi të dëgjoja nga një plak i zgjuar në Karadak: “Kujtesa është gjah, e shkrimi është kurth”. Ndaj, shikuar nga ky kënd: ashtu siç e zë kurthi gjahun, e nuk e lëshon të ikë dot, po ashtu edhe shkrimi e përjetëson kujtesën. E meqë Prof. Tahir Z. Berisha, ishte i vetëdijshëm për këtë, ai la vepra të shkruara, ditar shënimesh e dokumente, me të cilat bashkautorët, në shenjë nderimi e kujtimi, sajuan dhe hartuan një vepër madhore e monumentale, që përfaqëson një kryepërmendore kushtuar Prof. Tahir Z. Berishës, ku është përmbledhur e është shkrirë tërë jeta dhe veprimtaria jetësore e një vigani e kolosi dhe një korifeu të arsimit tonë kombëtar, i cili një jetë të tërë punoi e veproi në mision të dijes dhe të idealeve kombëtare. Ndaj, më së miri misionin e mësuesit si misionar arsimor e ka portretizuar shkrimtari Llazar Siliqi: “Edhe kur kokën do t’ua mbulojnë thinjat; në mend do sillni një emën nderues; emnin e bukur porsi fëminija; emnin e thjeshtë, por të madh MËSUES”.

Qoftë i përjetshëm kujtimi e nderimi për Prof. Tahir Z. Berishën!

Dhe u lumtë mendja e penda autorëve Hamza Halabakut dhe Mujë S. Berishës, që na dhuruan një vepër madhore e monumentale për korifeun e arsimit tonë kombëtar –Tahir Z. Berishën, të cilit i takon përjetësia në kujtesën e popullit dhe të atdheut të vet.

Akademik, Mehmet HALIMI

Saturday, 31 December 2016

Sundimtari i Ri dhe Kutia Magjike

Në një vend të largët e të çuditshëm, ku jeta matej me shekuj e mileniume, ishte vënë si rregull që mbretërit të sundonin nga njëqind vjet. As më shumë dhe as më pak. Dhe kjo traditë nuk u thye as gjatë ndërrimit të sundimtarit të fundit, kur po përmbyllej një milenium dhe po fillonte tjetri. Pas rrumbullak njëqind vjet sundimi, Shkëlqesia e tij, Llukeshi XX (kështu, me numra, sipas radhës, emërtoheshin të gjithë mbretërit e atij vendi), i plakur dhe i kërrusur nga barra e rëndë e moteve, më në fund, u detyrua t’ia lëshonte fronin trashëgimtarit të dinastisë mbretërore, Llukeshit XXI.

O sa u mallëngjye ky plakush në çastin kur zbriti nga froni, se prej aty menjëherë e dërguan në muzeun e historisë, atje ku e kishin vendin të gjithë sundimtarët qindvjeçarë të asaj dinastie. Lotët i shkonin çurg, sikur një çilimiu. Megjithëqë e dinte se s’kishte kthim prapa, assesi s’po mund të pajtohej t’i humbiste privilegjet dhe të mirat që i ofronte froni mbretëror dhe, aq më pak, ta humbiste fuqinë për të sunduar ashtu siç ia kishte dashur qejfi.

Njerëzve të atij vendi u vinte keq për lotët që po derdhte sundimtari i deridjeshëm, megjithëse asnjëherë nuk kishin pasur ndonjë simpati për të. Madje, mund të thuhet se më shumë e kishin urryer për mynxyrat që ua kishte sjellë. Megjithatë, në atë ceremonialin madhë-shtor të ndërrimit të sundimtarëve, të gjithë i pati kapluar një gëzimi i papërmbajtur. Gjithandej këndohej e vallëzohej, ngriheshin dolli, shkre-peshin fishekzjarrë të panumërt. Secili e shprehte gëzimin në mënyrë të vet. Edhe fëmijët ndërrimin e sundimtarëve e përjetuan si diçka të jashtë-zakonshme, si një festë të madhe, si një ngjarje që s’mund të harrohet kurrë.

Sapo e mori pushtetin, sundimtarit të ri filluan t’i arrinin telegrame urimi nga të gjitha anët e mbretërisë së tij. E përgëzonin për fronin e marrë, duke i uruar shëndet, punë të mbarë dhe shumëçka tjetër. Në një telegram urimi të një fëmije sundimtari i lexoi edhe këto fjalë: “Shkëlqesi! Bëhu i mirë dhe sundo drejt. Mos i harro dhe fëmijët. Ne kemi shumë dëshira, por ajo që është më kryesorja duam që të mos ketë dhunë dhe paqja të mbretërojë në gjithë vendin”. Këtë urim sundimtari e veçoi si të sinqertë, andaj urdhëroi që ta ruanin në arkivin e tij personal.

Sundimtarit të ri i arrinin edhe dhurata të llojllojshme: të çmuara e më të çmuara, të çuditshme e më të çuditshme, madje edhe sosh që të bënin për të qeshur. Të gjitha këto dhurata ia shtonin kërshërinë për t’i shikuar. Për ndonjërën nga to, e cila i dukej interesante, kërkonte të mësonte dhe vlerën praktike të saj. Një ditë i arriti një dhuratë e çuditshme. Ishte një si kukull palaço, e cila fliste qartë këto fjalë: “O Babambret, sundo drejt. Po u bëre punëve lak do të biesh në batak. Pastaj bashkë me bretkosat ditë e natë do të bësh kuak, kuak…”

Kur sundimtari i ri i dëgjoi këto fjalë, qeshi gjatë me loçkën e zemrës. Por, pastaj, kur kukulla palaço vazhdimisht i përsëriste të njëjtat fjalë, atëherë nisi të mendonte për porosinë e tyre. “Njerëzve çka nuk u bie ndër mend”, – i tha një këshilltari të tij. Megjithatë, urdhëroi që ta ruanin në koleksionin e dhuratave të dinastisë mbretërore.

Dhurata më e çmuar sundimtarit të ri i erdhi nga një inxhinier, i cili merrej me shpikje teknike. Ishte ky një aparat i çuditshëm, i quajtur “Kutia magjike”. Vetëm me një shtypje suste, në ekranin e tij mund të shihje dhe të mësoje gjëra interesante nga jeta dhe historia njerëzore, madje që nga humbëtirat e kohëve më të lashta. O sa u gëzua për këtë dhuratë të çmuar. “Do të më shërbejë shumë që të projektoj vizionin tim për të udhëhequr mbretërinë në njëqind vjetët e ardhshëm”, - i tha vetes me një admirim të papërmbajtur, ndërsa urdhëroi që projektuesit t’ia bënin një vend nderi në pallat si njeri shumë i nderuar.

Sundimtari i ri pa humbur kohë filloi të merrej me këtë kutinë magjike. Interesohej të mësonte për gjeografinë e mbretërisë aneskaj tërthoreve të saj, për njerëzit dhe jetën e tyre, kulturën, traditën e zakonet dhe për gjithçka tjetër. Në veçanti, interesohej të merrte njohuri për historinë e vendeve që nga lashtësia. Me net të tëra hulumtonte, hulumtonte... Ky bën pyetje, aparati përgjigju. Dikur koka iu ngarkua me njohuri të shumta nga të cilat nuk po mund të gjente qetësi. Sidomos e shqetësonte e kaluara e njerëzimit. Sa luftëra të pakuptimta ishin bërë dhe sa jetë të pafajshme ishin shuar. Miliona e miliona njerëz ishin bërë viktima vetëm për të kënaqur lakminë e sundimtarëve të pangopshëm për pushtet të pakufishëm, pasuri përrallore dhe famë zulmëmadhe.

Një ditë, gjersa në ekranin e “Kutisë magjike” po shikonte pamje tmerruese dhune e terrori, që s’i kap as mendja e njeriut, të një ushtrie sundimtari tiran, ndaj një populli të vogël, por liridashës, dhe, kur në këto pamje të trishtuara pa dhe vrasje e tortura fëmijësh, sundimtarit të ri iu kujtuan fjalët e atij vogëlushit: “Shkëlqesi! Bëhu i mirë e sundo drejt. Mos i harro dhe fëmijët. Ne kemi shumë dëshira, por ajo që është më kryesorja duam që të mos ketë dhunë dhe paqja të mbretërojë në gjithë vendin”. Nga ai çast vendosi: “Gjatë sundimit tim - tha - do të bëj çmos që kurrë më të mos ketë luftëra. Dua që njerëzit të jetojnë në liri, paqe dhe drejtësi. Posaçërisht do të kujdesem për fëmijët, që të çojnë jetë të lumtur dhe pa brenga. Pa fëmijë s’ka ardhmëni” - tha në fund dhe u betua se do t’u përmbahet këtyre idealeve.

Se a do t’i përmbahet betimit ky sundimtari i ri, do të tregojë koha. Mbretërit gjithmonë i ka hutuar lakmia dhe i ka dehur fama. Megjithatë, duhet shpresuar se një herë e përgjithmonë janë mbushur mend. Dëshmitare për të gjitha të bërat e të pabërat e tyre përsëri do të jetë “Kutia magjike”. Kujdes për ata që sundojnë botën! Veprat e mira shpërblehen. Tirania kurdoherë të hedh në batak bretkosash.


____________________
[Mujë S. Berisha: "Sundimtari i Ri dhe Kutia Magjike", "Faik Konica", Prishtinë, 2016, fq.31]

Rrezearta

Rrezearta, ajo sugaresha lazdrake e Diellit, i donte shumë lojërat me fëmijët. Sapo niste pranvera e deri në vjeshtën e vonë nuk ndahej nga moshatarët e vet. Zgjohej herët dhe, e mbushur përplot gëzim, i shoqëronte gjithandej: ndër kopshte, oborre e lëndina, ndër fusha e male, ndër liqene e dete dhe kudo që ishin. I shoqëronte dhe në foshnjore, në çerdhe e shkolla. Sidomos kishte dëshirë të lozte me fëmijët kur shkonin në verime. O, sa e kënaqte ajo loja aty, në bregdet, ku merrnin pjesë dhe valët kaltëroshe. Prej mëngjesit e deri në mbrëmje nuk i shqitej lojës me fëmijë. Vetëm nata dhe gjumi e ndanin nga ta. Mandej, në ato lojërat me Rrezeartën, fëmijët merrnin ngjyrën si të arit. Pastaj, kush mund t’i dallonte, se bëheshin njësh me të.

Fëmijët e donin shumë Rrezeartën se ua ngrohte zemrat dhe i mbushte plot hare. Mezi pritnin të zbardhte dita për t’u takuar me këtë vogëlushe rrezexhevahir. Dhe çdo ditë, që në agmi, gjithandej dëgjoheshin zëra ngazëllimi: Rrezearta, Rrezearta... Erdhi Rrezearta, shoqja jonë, motra jonë, drita jonë! Pastaj përqafime të ngrohta, lojëra, këngë e valle dhe gjithçka tjetër që e zbukuron jetën e fëmijëve. Kështu për çdo ditë deri në vjeshtën e vonë. Eh, sa i pashpirt u dukej ai Dimri, kur me re të dendura skëterrë e mjegullnaja mbulonte qiellin dhe Rrezearta s’dukej gjëkundi. Kjo ishte një ndarje e dhembshme, por i mbante shpresa se, kur të kthehej vera, do të takoheshin përsëri në bregdetin magjik.

Rrezearta mërzitej shumë kur ndahej nga fëmijët. I humbte ajo hareja që e bënte shumë simpatike dhe të dashur nga të gjithë. I humbte ai shkëlqimi rrezatues që të ngroh në shpirt. Mbyllej në vetvete sikur margaritari në guaskën e vet. Po kush mund ta ngushëllonte në atë fatkeqësi ndarjeje nga shoqëri fëmijësh? Kush mund t’ia qetësonte shpirtin e trazuar? Jo, askush, përveç Diellit të madhërishëm. Ai, si një prind i mirë, me urtinë e tij, e qetësonte të bijën duke i thënë se duhej të pushonte cazë për të marrë fuqi të reja; se në syrin e pranverës do t’i bënte pikë e pesë ato retë idhnake; se më e dashura e tij do t‘u bashkohej përsëri lojërave me fëmijë, kudo që të jenë ata. Dielli me fuqinë e tij, gati hyjnore, do të bënte gjithçka për Rrezeartën, madje dhe mrekulli. E donte shumë këtë sugareshën e hareshme, më shumë se çdo gjë tjetër dhe ia plotësonte çdo dëshirë.

Pastaj erdhi një mot, që mos u ktheftë kurrë. Rrezearta nuk u duk paksa më gjatë. Sugareshës së Dimrit, Rrezezezës, i vinte inat që fëmijët e donin më shumë atë bukuroshen e Diellit. Andaj, e luti të atin që të errësonte qiellin e ta bënte skëterrë në mënyrë që ajo, Rrezearta, të mos dukej gjëkundi. Dhe, vërtet, atij moti hapësirën qiellore e mbuluan re dhe mjegullnaja të dendura, madje dukej sikur nuk do të largoheshin kurrë.

Të gjithë i pati kapluar një trishtim nga ajo terrinë ogurzezë. Fëmijët, këto qenie të brishta, po tmerroheshin. Të gjithë po pyesnin se ç’e keqe do ta ketë gjetur Rrezeartën që s’po dukej gjëkundi. Dikush thoshte se ishte e sëmurë, të tjerë thoshin se mund të kishte shkuar në Mars për të lozur me fëmijët marsianë, por kishte zëra që thoshin se ajo ndoshta ishte rritur dhe më nuk i donte lojërat me fëmijët.

Mirëpo, të gjitha këto ishin vetëm thashe-theme se e vërteta ishte që Rrezearta digjej e përvëlohej për t’u takuar përsëri me fëmijët, kudo që ishin. Madje, njëherë, pa e pyetur të atin, Diellin, ishte lëshuar t’i depërtonte retë e të bashkohej me vogëlushët. Por kjo ishte vetëm një aventurë e rrezikshme e Rrezeartës, nga e cila për pak sa nuk e pësoi keq. Ajo kuçedra mjegullnajë gati sa nuk e përpiu. Dielli, kur e kuptoi këtë, u inatos aq shumë saqë i tëri mori zjarr, duke lëshuar rrezet më të fuqishme që shponin mjegullnajën tej më tej, duke e bërë copë e grimë. Pastaj qielli u çel i tëri, sikur të mos kishte ekzistuar kurrë mjegullnajë.

O, sa u gëzua Rrezearta, kur u takua sërishmi me fëmijët. Përqafime e përqafime. Lojëra e lojëra. Këngë e valle. Fëmijët gati sa s’fluturonin nga gëzimi. Gjithandej jehonin zëra vogëlushësh: Rrezearta, Rrezearta… Erdhi Rrezearta, shoqja jonë, motra jonë, drita jonë.


____________________
[Mujë S. Berisha: "Sundimtari i Ri dhe Kutia Magjike", "Faik Konica", Prishtinë, 2016, fq.5]

Sundimtari i Ri dhe Kutia Magjike (2016)



Mujë S. Berisha

SUNDIMTARI I RI DHE KUTIA MAGJIKE
Përmbledhje tregimesh për fëmijë

“Në kujtim të axhëve të mi - Gani, Tahir dhe Xhavit Z. Berisha, veteranë të arsimit, me ndjenjën e dashurisë, respektit dhe krenarisë së përjetshme.”

Shtëpia Botuese
FAIK KONICA
PRISHTINË, 2016

Redaktor:
Nazmi Rrahmani

Recensentë:
Prof. Dr. Sc. Faik Shkodra
Ramadan Musliu

Lektor:
Sulejman Dërmaku

Korrektor:
Gazmend T. Berisha

Realizimi kompjuterik:
Gazmend T. Berisha

Ballina dhe Ilustrimet:
Gazmend T. Berisha

U shtyp në shtypshkronjën:
PROGRAF-Prishtinë

Tirazhi:
500 copë

Katalogimi në botim - (CIP)
Biblioteka Kombëtare e Kosovës "Pjetër Bogdani"
821.18-93-32

ISBN 978-9951-06-573-3

PËRMBAJTJA: Fq.


Rrezearta 5
Me fat klasa e parë, Arbër Sokoli 9
Rrushja, kompozitori dhe kënga 15
Biblioteka e harruar 19
Bliri, zogu dhe unë 27
Sundimtari i ri dhe kutia magjike 31
Gjaku nuk është ujë 37
Paraja e vjetër 41
Gëzimi i gjyshërve 49
Kumritë dhe laraskat 53
Hamiti 59
Tregimi për Gesin dhe lodrat e tij 65
Djaloshi që mblidhte kënaçe e këndonte 69
Ketrit lazdrakë 79
Rrëfimi për Balashin 83
Tregimi për Pegazin 87
Bishtcubeli 93
Kali, gomari dhe atkina 99
Si u përjashtua Korbi nga kori i shpendëve 101

* * *

TREGIME ME ARRITJE ARTISTIKE, EDUKATIVE DHE ARSIMORE PËR FËMIJË

Mujë S. Berisha në vëllimin më të ri me tregime “Sundimtari i ri dhe kutia magjike” (20 tregime), të cilat vijnë nga motive nga më të ndryshmet që lidhen me botën e fëmijëve dhe mjedisin në të cilin jetojnë, zhvillohen dhe formohen si qenie të reja – formim që lidhet me përgatitjen e tyre për të përballuar situata të vështira jetësore. Shtrirjet kompozicionale dhe mozaiku i ngjarjeve nga autori janë dhënë me kriter arti e me përjetime shpirtërore artistike, ku elementet e bollshme didaktike, edukative, argëtuese e njohëse, si dhe bashkëbisedimi i gjallë ndërmjet fëmijëve e të rriturve – bëjnë që tregimet të lexohen me endje e kënaqësi shpirtërore. Nga përmbajtja e tregimeve lexuesi kupton fantazinë e ndezur të fëmijëve dhe falë kësaj fantazie arrin të zhbirojë atje ku nuk do të shkojë mendja e të rriturve... Tregimet përshkohen me ide, mesazhe, imazhe e detaje, si dhe me mjete shprehëse artistike të cilat përcillen te fëmijët përmes shembujve konkret në bisedat e gjalla midis personazheve, duke ruajtur njëkohësisht unitetin ideo-artistik të tregimeve. Bisedat e tilla me fëmijët dhe ballafaqimi i tyre me zhvillimet e ngjarjeve shtojnë vlerat ideo-edukative dhe ideo-artistike... Njohja e proceseve psikike, e jetës së fëmijëve si dhe e kategorive estetike, si: së bukurës, së shëmtuarës, së ulëtës dhe së madhërishmes; të menduarit krijues, imagjinatën e bujshme, të folurit dhe karakteret e fëmijëve – të gjitha këto vënë në dijeni se autori në tregime i është përmbajtur kriterit filozofik, që lidhet me motive fëmijërore, se “Përvetësimi estetik i realitetit është jo vetëm proces i pasqyrimit të realitetit (njohjes konkrete të botës reale të fëmijëve), por njëkohësisht edhe proces i vlerësimit estetik të tij”...
Prof. Dr. Sc. Faik Shkodra



Wednesday, 4 March 2015

Në Trenin Ogurzi

Beni me të ëmën dhe motrën mezi i shpëtuan zjarrit të luftës. Me disa plaçka në shpinë e me fëmijët për dore, Hana Guri iu bashkua atyre njerëzve fatmjerë që po iknin për të shpëtuar kokën. Por ata zjarrvënësit, korba të zinj, u dolën përpara. Me kërcënim të armëve i detyruan të merrnin drejtimin e Fushë-Kosovës. Prej atje donin t’i shpërngulnin në Maqedoni apo në dreq të mallkuar. Po, atje, në Fushë-Kosovë po i priste ai treni ogurzi, karakatinë e dreqit, i cili po e zbrazte Kosovën.

Ashtu zemërthyer, Hana po qante pa zë. Edhe Beni e Shpresa, me nga një çantë në dorë, ku mbanin ca libra dhe gjësende të tjera, po ecnin ngjitur me të ëmën, të heshtur e zemërngrirë. Edhe turma ishte e nemitur. Vetëm ndonjë vaj foshnje apo fëmije të uritur, herë-herë e prishte qetësinë e atij mëngjesi të përhitur. Por ata ishin zëra që dilnin si të ngulfatur, sa nga lodhja, etja e uria, po më shumë nga frika e policëve mjekroshë e zijoshë.

Në stacionin hekurudhor, në Fushë-Kosovë, ishte grumbulluar një mori njerëzish. Më shumë dalloje gra, fëmijë e burra të moshuar. Kishte dhe djem të rinj, por ata ishin të paktë. Shumica kishin rrokur armët për të luftuar shkelësin. Të gjithë të lodhur e të rraskapitur. Policë të shumtë po e ruanin turmën, të gatshëm që për çfarëdo kundërshtimi të përdornin shufrat dhe armët. Edhe Beni ishte këputur nga lodhja, por më shumë e kishte molisur etja. Buzët i ishin bërë shkrumb. Një sylynjar i kroit, që gjendej para ndërtesës së stacionit hekurudhor, rridhte pa pushim. Si duket, ata policët, e kishin lënë me qëllim të rridhte, vetëm sa për t´i ngashënjyer njerëzit e molisur e të etur, për të njomur buzët e shkrumbuara. Por ec e shkëputu nga turma. Kordoni i policëve nuk lejonte asnjë lëvizje, se shmangie jo se jo. Uji i kthjellët e joshi edhe Benin. Në atë gjendje të padurueshme që ishte, në një moment, u shkëput prej duarve të së ëmës dhe u nis drejt kroit. Një polic me sy të gjakosur e urdhëroi të zmbrapsej. Beni s’e kuptoi gjuhën e tij. Vazhdoi të ecte drejt kroit për të pirë ujë. Polici e kapi për veshi. Deshi t’ia këpuste. E ëma vrapoi pas tij për ta shpëtuar. Polici i ra me shufër. Në atë rrëmujë, Benit i ra çanta nga dora. Një polic tjetër i mëshoi çantës me këmbë. Plaçkat u shpërndanë. Bashkë me të tjerat edhe librat dhe ato tri – katër piktura, të cilat kishte arritur t’i merrte me vete. Beni nisi t’i mblidhte, por polici i mëshoi me shufër në dorë. Djaloshi ndjeu dhembje të fortë, por nuk iu tremb syri. Librat dhe pikturat ishin dhembja e tij. Në ato çaste erdhi treni. Turma lëvizi. Polici e la Benin, për t’u marrë me turmën. Pastaj, sa çel e mbyll sytë, vagonët u mbushën përplot me njerëz. Një fishkëllimë e hollë sikur ua shpoi zemrat tej më tej. Treni ogurzi, u nis në drejtim të jugut, duke rënkuar e gjëmuar nga barra e rëndë: drang-drang, drang-drang ...

Hana Guri me fëmijët u gjend diku në vagonët e fundit. Njerëzit ishin ngjeshur si sardelet. Vështirë të gjeje vend për të qëndruar në këmbë, se të uleshe ishte e pamundur. Të zihej fryma nga ajo zagushi. Nuk fliste kush. Mbretëronte qetësi varri. Te të gjithë vërehej një brengë e thellë, frikë dhe pasiguri për fatin e tyre. Vallë! Ku do t’i shpinin?!

Në Maqedoni, apo edhe më larg?! Ndoshta andej nga Anadolli. Ku u dihej planeve të shkelësit. Disave, më të moshuarve, në ato çaste, po u kujtohej shpërngulja e shqiptarëve për në Turqi, me dhunë e terror. Ishin ato vitet ogurzeza, vitet ‘56 të shekullit të njëzetë. Atëbotë, i njëjti shkelës shqiptarëve u kërkonte të dorëzonin armë, i kishin apo nuk i kishin. Kush e duronte dhunën, rrihej e dërrmohej, disa edhe vdisnin nga torturat, por nuk e lëshonin pragun e shtëpisë, nuk e lëshonin Kosovën. Ata që nuk duronin dhunë, shitnin shtëpi e tokë dhe, me ato pakë para, i rregullonin vizat, pastaj ngarkoheshin në trenin për Turqi. Edhe atëherë, ai treni ngarkohej deng me refugjatë shqiptarë dhe nisej në drejtim të Stambollit, duke gjëmuar: drang-drang, drang-drang... Një plaku në moshë të shtyrë iu kujtua ajo shpërngulja me dhunë e shqiptarëve nga Sanxhaku i Nishit, në vitin 1878, dhe rrëfimet e gjyshit për atë furtunë terrori, kur njerëzit, për të shpëtuar kokën, kishin lënë shtëpitë dhe tokat dhe ishin strehuar në Kosovë e gjetiu. Duke i kujtuar të gjitha këto shpërngulje nga i njëjti shkelës, plaku nuk po mund t´i përmbante lotët. E mendonte më të keqen. Mos vallë po i dërgonin në ndonjë kasaphanë?! Mjaftonte të ndalonin trenin në ndonjë grykë mali, andej nga Kaçanikut, dhe t’i masakronin, t’i bënin mish për topa. Kishte edhe të atillë që as në situata të vështira nuk ligështoheshin, e mbanin atë krenarinë njerëzore. Me një qëndrim të tillë me dinjitet sikur u jepnin zemër të tjerëve të qëndronin të qetë, të mos i kapte paniku. I tillë ishte dhe një burrë, në dukje intelektual, i të pesëdhjetave. Ai, siç qe ulur, u ngrit dhe, me një zë autoritar, e theu atë heshtje varri:

- Mos u ligështoni, o njerëz, se një ditë do të kthehemi në shtëpitë tona! Amerika po na ndihmon, ore, e dini ju? Edhe Evropa. Edhe djemtë tanë po luftojnë për lirinë e Kosovës. E po, hapni dritaret e vagonit që të mos ngulfatemi – propozoi apo urdhëroi, kjo nuk ishte me rëndësi. Pastaj iu drejtua Hanës: - Zonjë, urdhëroni e uluni me fëmijët në vendin tim.

Të gjithë sa ishin në vagon u befasuan nga toni urdhërues i atij burri. U kthyen dhe po e shikonin me habi. Nga i erdhën ajo fuqi e siguri në zërin e tij. Hana, e befasuar nga mirësjellja e zotërisë, i cili ia liroi vendin, e falënderoi, pastaj u ul me Benin e Shpresën, të ngjeshur pranë vetes. Në atë gjendje që ishte, zemra po i qante, por fjalët dhe gjesti i atij burrit, paksa i dhanë fuqi të mos ia plaste vajit. Edhe Beni ishte shumë i pikëlluar nga ato pamje të trishtueshme që përjetoi atë ditë. Djegia e shtëpisë, dhembja për gjyshërit, ndarja nga Lulja e zemrës, torturat që i bënë policët mjekërzinj në stacionin hekurudhor, pikëllimi për pikturat e djegura, të gjitha këto kishin lënë vragë të pashlyeshme në shpirtin e njomë të këtij vogëlushi. Ashtu i traumatizuar siç ishte, ia nisi të dëneste.

Hanës i qante zemra për të birin, por nuk dinte si ta qetësonte. Fjalët ishin të tepërta në ato çaste të vështira, jo vetëm për të dhe fëmijët e saj, por edhe për të gjitha ata që u gjenden në atë tren famëkeq. E mori në përqafim dhe lotët e saj u përzien bashkë me të birit. Ngrohtësia e së ëmës dhe lëkundjet e trenit, dikur e qetësuan Benin. Ashtu në përqafim të nënës e zuri gjumi, një gjumë përplot ëndrra të trishtueshme.


____________________
[Mujë S. Berisha: "Lulja e zemrës", "Rozafa", Prishtinë, 2010, fq.34]

Saturday, 1 March 2014

Dhurata më e shtrenjtë

Nënë, nënokja ime!
Ç`të dhuroj për festën tënde?!
Dimër është, lule s`të zë syri.

Lule plastmase s`dua të të jap
Ato janë pa zemër, pa gjak.

Bija ime, zemra e nënës!
Vetëm një përqafim dua nga ti.
Eja më jep dhuratën më të shtrenjtë
O, të pastë nëna engjëllushe!
- - - - - - - - - -
[Mujë S. Berisha: "Dhurata më e shtrenjtë", Prishtinë, 2013, fq.35]

Ç' është dashuria

Dashuria është si fëmija
I do llokumet me arra
Dhe çokollatat me lajthia;

Dashuria është si lulja
Duhet kultivuar me kujdes
Dhe ruajtur me xhelozi;

Dashuria është si gjeraqina
Të rrëmben papritur
Dhe s` të lëshon nga kthetrat;

Dashuria është si ylberi
Ka shumë ngjyra
E zemrës është më e mira;

Dashuria është margaritar
Nuk blihet me para
S` peshohet me ar.
- - - - - - - - - -
[Mujë S. Berisha: "Dhurata më e shtrenjtë", Prishtinë, 2013, fq.59]