Benit, kur ishte i vogël, iu kishte tekur të shkarraviste. Me disa vija të shtrembëra e pa kuptim i mbushte muret e dhomës. Shkarraviste edhe nëpër xhamat e dritareve, kur mjegulloheshin nga avulli i kuzhinës, ose kur ngrinin nga acari. Shkarraviste edhe nëpër pluhur e baltë dhe ku t'i tekej, po më të shumtën nëpër fletoret e motrës. Edhe librat s'i kursente. E shfrytëzonte rastin kur Shpresa nuk ishte në shtëpi dhe tinëz s'ëmës, shpejt e shpejt i mbushte fletët me vija të llojllojshme.
Shpresa sapo i hetonte sherret e vëllait, niste ta qortonte, por kur vërente se Beni kishte shkarravitur edhe nëpër libra, atëherë niste të qante. I dhimbseshin librat, po më shumë i vinte inat t'ia shihte mësuesja ashtu të vijëzuara. Edhe e ëma e qortonte për këto sherre, por Benit nuk i bënin përshtypje as lotët e motrës dhe as qortimet e s'ëmës. "Kam vizatuar" - arsyetohej shkurt. Kur e ëma e pyeste se ç'kishte vizatuar, Beni përsëriste me vendosmëri se kishte vizatuar. Pastaj i numëronte ato gjëra, nëpërmjet të të cilave shpaloste me vija imagjinatën e tij prej fëmije. E ëma atëherë s'duronte dot dhe ia niste të qeshte, e bashkë me të qeshte edhe Shpresa, se në ato "vizatime" të Benit nuk shihnin gjë tjetër, përpos ca vijave të bëra kryq e tërthor.
Sapo e nisi shkollën, Beni i ndërpreu ato shkarravinat e tij, ku mundte dhe ku ia donte qejfi. Tani atë botën e tij e ravijëzonte në fletoren e vizatimit. Qysh në punimet e para, mësuesit i ra në sy talenti i Benit. Edhe vetë ishte piktor, andaj shpresonte që me një përkushtim më të madh, mund t'i ndihmonte këtij piktori të vogël për të zhvilluar talentin në lëmin e pikturës.
Vërtet, sapo kalonin ditët, muajt dhe vitet, Beni përditë e më tepër po i përvetësonte këshillat e mësuesit për të hyrë në fshehtësitë e teknikës së pikturimit. Vizatimet e tij tanimë nuk ishin vetëm vija të imagjinuara, por u pasuruan në përmbajtje. Si të tilla, ato nisën të gjenin vend në mesin e punimeve më të mira të nxënësve të shkollës. Herë herë ndonjëra nga pikturat e tij botoheshin në faqet ose në ballinat e gazetave dhe të revistave për fëmijë. Frymëzimi i pikturave të Benit kryesisht ishte vendlindja e tij me tërë atë ngrohtësinë dhe koloritin e saj. Madje, diku kah fundi i klasës së katërt, me ndihmën e mësuesit, Beni hapi ekspozitën e parë të pavarur në shkollë, të quajtur "Motive vendlindjeje". Vizitorë të shumtë: nxënës, arsimtarë, prindër e të tjerë mahniteshin me punimet e këtij piktori të vogël.
Ngritjen e Benit horizonteve të pikturimit e ndërpreu lufta. Atë fundmarsi të '99-ës, e tërë Kosova ishte në flakë. Vendlindja e Benit e bërë shkrumb e hi. Zjarrvënësit, ca ushtarë me uniforma e maska të zeza s'e kursyen as shkollën. Bashkë me të tërat u dogjën edhe pikturat e Benit. Vendlindja i mbeti vetëm në kujtesë...
Në atë llahtari lufte, shumë njerëz u vranë e u masakruan. Disa u dogjën bashkë me shtëpitë e tyre. Edhe fëmijët s'u kursyen. Ata që shpëtuan ua mësynë maleve. Atje ku shpresonin se mund t'i shpëtonin zjarrit të luftës. Po ata zjarrvënësit, korba të zinj, u dolën përpara. Me kërcënime të armëve i detyruan të merrnin drejtimin e Fushë - Kosovës. Prej atje donin t'i deportonin në Maqedoni apo në dreq të mallkuar. Po, atje në Fushë - Kosovë po i priste ai treni ogurzi, e cili po e zbrazte Kosovën.
Edhe Beni me t'ëmën dhe të motrën, u gjetën në mesin e atyre njerëzve fatmjerë. Me ca plaçka në shpinë e me fëmijët përdore, e ëma e Benit, ashtu zemërthyer, po qante pa zë. Beni e Shpresa, me çantat në dorë, po ecnin si të nemitur. Edhe turma ishte e nemitur. Vetëm ndonjë zë foshnjeje ose fëmije të uritur, herë-herë e prishte qetëssinë e atij mëngjesi të përhitur.
Në stacionin hekurudhor ishte grumbulluar një mori njerëzish. Policë të shumtë po e ruanin turmën, të gatshëm që për çfarëdo kundërshtimi të përdornin shufra dhe armët. Në një moment Beni u shkëput prej duarve të s'ëmës. Deshi të pijë ujë te kroi. Një polic me sy të përgjakur e urdhëroi të zmbrapsej. Beni s'e kuptoi gjuhën e tij. Vazhdoi të ecë drejt kroit për të njomur buzët e bëra shkrumb. Polici e kapi për veshi. Deshi t'ia këpusë. E ëma vrapoi pas tij për ta shpëtuar. Polici i ra me shufër. Në atë rrëmujë, Benit i ra çanta nga dora. Një polic tjetër i mëshoi çantës me këmbë. Librat u shpërndanë. Bashkë me to, edhe ato pak piktura, të cilat i kishte shpëtuar nga djegia. Beni deshi t'i mbledhë, por polici i ra me shufër në dorë. Benit s'iu tremb syri. As dhembje s'ndjente. Librat e pikturat ishin dhembja e tij. Në ato momente erdhi treni. Turma lëvizi. Polici e la Benin për t'u marrë me turmën. Pastaj, sa çel e mbyll sytë, vagonët u mbushën me njerëz. Treni u nis në drejtim të jugut.
Beni me t'ëmën dhe të motrën u gjetën diku në vagonët e fundit. Po i zihej fryma nga ajo mori njerëzish të ngjeshur si sardelet. Ashtu i traumatizuar nga braktisja e vendlindjes dhe dhembja për librat dhe pikturat e mbetura në platonë e stacionit hekurudhor, ia nisi të dënesë. E ëma e mori ngrykë. Ngrohtësia e trupit të saj dhe lëkundjet e trenit, sikur e qetësuan. E kishte zënë gjumi. Një gjumë plot ëndrra të trishtueshme.
Beni u zgjua vetëm kur u ndal treni. Pastaj mbeti si i nemitur nga ai ferri i quajtur Bllacë. Tetë ditë e tetë net në shi e baltë. Nuk fliste fare. Nuk interesohej të hante e të pinte. Vetëm i shikonte tërë ata njerëz të sfilitur dhe shkarraviste mbi baltë. Njerëzit mendonin se mos kishte lajthitur. Jo. Ai me ato vijat mbi baltë po pikturonte vendlindjen. Nuk donte asnjë moment ta shqiste nga kujtesa.
Shpresa sapo i hetonte sherret e vëllait, niste ta qortonte, por kur vërente se Beni kishte shkarravitur edhe nëpër libra, atëherë niste të qante. I dhimbseshin librat, po më shumë i vinte inat t'ia shihte mësuesja ashtu të vijëzuara. Edhe e ëma e qortonte për këto sherre, por Benit nuk i bënin përshtypje as lotët e motrës dhe as qortimet e s'ëmës. "Kam vizatuar" - arsyetohej shkurt. Kur e ëma e pyeste se ç'kishte vizatuar, Beni përsëriste me vendosmëri se kishte vizatuar. Pastaj i numëronte ato gjëra, nëpërmjet të të cilave shpaloste me vija imagjinatën e tij prej fëmije. E ëma atëherë s'duronte dot dhe ia niste të qeshte, e bashkë me të qeshte edhe Shpresa, se në ato "vizatime" të Benit nuk shihnin gjë tjetër, përpos ca vijave të bëra kryq e tërthor.
Sapo e nisi shkollën, Beni i ndërpreu ato shkarravinat e tij, ku mundte dhe ku ia donte qejfi. Tani atë botën e tij e ravijëzonte në fletoren e vizatimit. Qysh në punimet e para, mësuesit i ra në sy talenti i Benit. Edhe vetë ishte piktor, andaj shpresonte që me një përkushtim më të madh, mund t'i ndihmonte këtij piktori të vogël për të zhvilluar talentin në lëmin e pikturës.
Vërtet, sapo kalonin ditët, muajt dhe vitet, Beni përditë e më tepër po i përvetësonte këshillat e mësuesit për të hyrë në fshehtësitë e teknikës së pikturimit. Vizatimet e tij tanimë nuk ishin vetëm vija të imagjinuara, por u pasuruan në përmbajtje. Si të tilla, ato nisën të gjenin vend në mesin e punimeve më të mira të nxënësve të shkollës. Herë herë ndonjëra nga pikturat e tij botoheshin në faqet ose në ballinat e gazetave dhe të revistave për fëmijë. Frymëzimi i pikturave të Benit kryesisht ishte vendlindja e tij me tërë atë ngrohtësinë dhe koloritin e saj. Madje, diku kah fundi i klasës së katërt, me ndihmën e mësuesit, Beni hapi ekspozitën e parë të pavarur në shkollë, të quajtur "Motive vendlindjeje". Vizitorë të shumtë: nxënës, arsimtarë, prindër e të tjerë mahniteshin me punimet e këtij piktori të vogël.
Ngritjen e Benit horizonteve të pikturimit e ndërpreu lufta. Atë fundmarsi të '99-ës, e tërë Kosova ishte në flakë. Vendlindja e Benit e bërë shkrumb e hi. Zjarrvënësit, ca ushtarë me uniforma e maska të zeza s'e kursyen as shkollën. Bashkë me të tërat u dogjën edhe pikturat e Benit. Vendlindja i mbeti vetëm në kujtesë...
Në atë llahtari lufte, shumë njerëz u vranë e u masakruan. Disa u dogjën bashkë me shtëpitë e tyre. Edhe fëmijët s'u kursyen. Ata që shpëtuan ua mësynë maleve. Atje ku shpresonin se mund t'i shpëtonin zjarrit të luftës. Po ata zjarrvënësit, korba të zinj, u dolën përpara. Me kërcënime të armëve i detyruan të merrnin drejtimin e Fushë - Kosovës. Prej atje donin t'i deportonin në Maqedoni apo në dreq të mallkuar. Po, atje në Fushë - Kosovë po i priste ai treni ogurzi, e cili po e zbrazte Kosovën.
Edhe Beni me t'ëmën dhe të motrën, u gjetën në mesin e atyre njerëzve fatmjerë. Me ca plaçka në shpinë e me fëmijët përdore, e ëma e Benit, ashtu zemërthyer, po qante pa zë. Beni e Shpresa, me çantat në dorë, po ecnin si të nemitur. Edhe turma ishte e nemitur. Vetëm ndonjë zë foshnjeje ose fëmije të uritur, herë-herë e prishte qetëssinë e atij mëngjesi të përhitur.
Në stacionin hekurudhor ishte grumbulluar një mori njerëzish. Policë të shumtë po e ruanin turmën, të gatshëm që për çfarëdo kundërshtimi të përdornin shufra dhe armët. Në një moment Beni u shkëput prej duarve të s'ëmës. Deshi të pijë ujë te kroi. Një polic me sy të përgjakur e urdhëroi të zmbrapsej. Beni s'e kuptoi gjuhën e tij. Vazhdoi të ecë drejt kroit për të njomur buzët e bëra shkrumb. Polici e kapi për veshi. Deshi t'ia këpusë. E ëma vrapoi pas tij për ta shpëtuar. Polici i ra me shufër. Në atë rrëmujë, Benit i ra çanta nga dora. Një polic tjetër i mëshoi çantës me këmbë. Librat u shpërndanë. Bashkë me to, edhe ato pak piktura, të cilat i kishte shpëtuar nga djegia. Beni deshi t'i mbledhë, por polici i ra me shufër në dorë. Benit s'iu tremb syri. As dhembje s'ndjente. Librat e pikturat ishin dhembja e tij. Në ato momente erdhi treni. Turma lëvizi. Polici e la Benin për t'u marrë me turmën. Pastaj, sa çel e mbyll sytë, vagonët u mbushën me njerëz. Treni u nis në drejtim të jugut.
Beni me t'ëmën dhe të motrën u gjetën diku në vagonët e fundit. Po i zihej fryma nga ajo mori njerëzish të ngjeshur si sardelet. Ashtu i traumatizuar nga braktisja e vendlindjes dhe dhembja për librat dhe pikturat e mbetura në platonë e stacionit hekurudhor, ia nisi të dënesë. E ëma e mori ngrykë. Ngrohtësia e trupit të saj dhe lëkundjet e trenit, sikur e qetësuan. E kishte zënë gjumi. Një gjumë plot ëndrra të trishtueshme.
Beni u zgjua vetëm kur u ndal treni. Pastaj mbeti si i nemitur nga ai ferri i quajtur Bllacë. Tetë ditë e tetë net në shi e baltë. Nuk fliste fare. Nuk interesohej të hante e të pinte. Vetëm i shikonte tërë ata njerëz të sfilitur dhe shkarraviste mbi baltë. Njerëzit mendonin se mos kishte lajthitur. Jo. Ai me ato vijat mbi baltë po pikturonte vendlindjen. Nuk donte asnjë moment ta shqiste nga kujtesa.
[Mujë S. Berisha:“Piktori i Vogël”, Prishtinë, 2002, fq.12]
No comments:
Post a Comment